Voorzitter,
Het is toch wel bijzonder om hier in september een voorjaarsdebat te houden. Maar het proces met het bespreken van het CUP is ons ondanks alle spanning rondom dit splinternieuwe proces toch erg goed bevallen. Wij hebben enorm veel waardering voor de inzet van iedereen in Leusden die hieraan heeft bijgedragen. Vanuit organisaties en oppositie en coalitie kwam scherpe inbreng. 21 raadsleden hebben gesproken. Maar zoals dat in Leusden gebruikelijk is, in een goede sfeer.
Respect en complimenten voor de ambtenaren die in de zomer het handwerk hebben verricht en de wethouders in staat hebben gesteld om met een definitief CUP te komen dat echt verbeterd is, en dit ook nog in een heldere reactienota te verwoorden. En een leesbaar financieel kader hebben opgesteld.
De VVD is blij dat de drie pijlers onder onze coalitie, duurzaam, sociaal en solide, goed zijn uitgewerkt in een programma. Voorzitter, ik loop even door het CUP heen. Ik haal er dingen uit die voor de VVD belangrijk zijn. De raad heeft bij de bespreking van het CUP breed de wens uitgesproken om een dashboard te ontwikkelen op de duurzaamheidsdoelstellingen en de prestaties in het sociaal domein. Ik lees daar niks van terug, alleen de financiën maar die zijn al goed in beeld. Mag ik ervan uitgaan dat het college in de uitvoering met een breed dashboard komt?
Samenleving Voorop: dat moet echt sneller. We verwachten leiderschap en ook van het right to challenge zijn voorbeelden in andere gemeenten die zonder verdere studie direct tot uitvoering kunnen komen.
Het sociaal domein is een lastige. De landing van deze taken is gelukt, maar nu moeten we echt transformeren. We zien de kosten steeds exploderen. De urgentie om de aanpak te veranderen neemt toe. We geven het college de ruimte om samenlevingsakkoorden te ontwikkelen. Ook geven we ruimte om een visie te ontwikkelen. Dat gaat niet van de ene op de andere dag, dat beseft ook de VVD, maar we willen wel voortgang! Het is goed dat eindelijk ook kritisch naar de financiën gekeken wordt. Beter inkopen levert geld op, terwijl de kwaliteit niet af hoeft te nemen. Betere controle op de instroom ook. De VVD wil immers goede zorg voor wie dat echt nodig heeft. Dan zijn er een aantal initiatieven op preventie. Een goede zaak. Ook het bestrijden van armoede levert geld op!
Leusden gaat deze periode echt werk maken van duurzaamheid. Misschien verwacht u het niet van de VVD, maar ook voor ons kan het niet snel genoeg gaan. Los van de economische kansen die verduurzaming van Leusden biedt, vergroot het ook de leefbaarheid van Leusden en daarmee de waarde van ons dorp als woon-, werk- en recreatiegemeente. Let op, duurzaamheid is niet alleen energie, maar vergt ook duurzaam omgaan met onze assets: gebouwen, wegen en bruggen.
Over afval zijn we blij maar ook kritisch. Het is een ontzettend mooie prestatie dat er zoveel minder restafval geproduceerd wordt. Daar zijn we echt trots op. Maar aan de andere kant zijn we erg benieuwd hoe de rekening voor onze inwoners begin 2019 zal uitvallen. Uiteindelijk moeten de kosten eerlijk gedekt worden. We zijn ook erg benieuwd hoe de knelpunten in de milieustraat opgelost worden. Kortom een goede evaluatie komt eraan.
De nota bovenwijks vinden we een goed idee. De inkomsten uit gebiedsontwikkelingen nemen af. Ook in de toekomst moeten we een mooie en goed onderhouden gemeente blijven. En ook de gevolgen van veranderingen in het klimaat moeten beheerst worden. Waterafvoer en vasthouden van water in de bodem worden steeds serieuzere issues. Daar zijn solide financiën voor nodig want het gaat om grote getallen. Bij het onderhoud van sportvoorzieningen komt wel het right to challenge voor het eerst om de hoek kijken. We hopen dat verenigingen hier wel bij zullen varen.
Wat betreft cultuur zijn we tevreden met het CUP. De VVD geeft daarbij de voorkeur aan duurzame voorzieningen, gericht op een breed publiek en bijvoorbeeld op de basisschooljeugd boven incidentele manifestaties voor weinigen. Heel Leusden moet met initiatieven kunnen komen, niet alleen de gevestigde clubs. Het fonds samenlevingsinitiatieven is daarbij een goed instrument. Doordat inwoners de gelden toekennen, is effectiviteit geborgd.
Over de woningbouw in Leusden gaan we nog stevige discussies krijgen. Waar gaan we bouwen en waar niet. Uitgangspunt voor de VVD is dat Leusden soeverein blijft over het grondgebied, maar natuurlijk gaan we ook in de regio in discussie. Het dossier Tabaksteeg-Zuid is in goede handen bij de wethouder, daar zeggen we verder niks over. Uiteindelijk gaan we alles borgen in de stedelijke en landelijke omgevingsvisies. Een langetermijnvisie is van groot belang, we willen niet ‘postzegels’ ingevuld worden maar voorzien in langjarige behoeften.
Hoewel openstelling van de Leusderheide op dit moment in de openbaarheid niet haalbaar lijkt, blijven we hierop hameren en we geven het college het vertrouwen om achter de schermen naar mogelijkheden te zoeken. En ook op andere plekken in Leusden te ijveren voor toegankelijkheid van het buitengebied. Immers natuur wordt door ons allen betaald en openstelling zorgt voor meer draagvlak en beleving bij de jeugd, beslissers van morgen en overmorgen.
De omgevingswet is een olifant die op ons af komt. Invoering gaat een hoop inspanning kosten. Is het ambtenarenapparaat daar klaar voor? Op termijn moet blijken dat het pad goed is platgestampt en dat de nieuwe manier van werken uiteindelijk ook geld oplevert. Hoe gaat de gemeente hierop regie voeren? Het onderhoud van de buitenruimte blijft een groot punt van zorg. We kijken uit naar de evaluatie van het contract en zullen blijven inzetten op de waarde van goed beheer en goed contractmanagement. Volgens ons is er kwaliteit te winnen en/of geld te besparen.
De ontwikkeling van economisch Leusden is bij dit college goede handen. De aanpak van kantorenlocaties en winkelgebieden is urgent, makkelijke oplossingen zijn er niet. Een mooie uitdaging dus. De verbetering van de entree van Leusden en fietsgemeente van het jaar zijn mooie instrumenten om Leusden op de kaart te zetten. We zijn benieuwd wat dat gaat opleveren. We zijn ook erg benieuwd hoe snel we snelle fietsroutes gaan zien en een betere doorstroming van het verkeer klinkt ons als muziek in de oren.
Kortom de VVD is tevreden met dit programma. En ook hoe de kwaliteit daarvan is verbeterd met inbreng van u allemaal. Met beperkte middelen gaan we ondanks dat de uitgangspositie niet overlaat stappen zetten richting een duurzaam Leusden. Werk maken van de verandering van het sociaal domein. En daarbij zorgen dat het financieel perspectief niet alleen goed blijft, maar ook dat we minder gevoelig worden voor schommelingen in het accres.
Tot zover het CUP
Het college is erin geslaagd om ondanks grote ambities bij alle partijen focus te blijven houden op duurzaamheid, een beter sociaal domein en solide financiën. Maar: onderaan de streep krijgen we onze financiën nét rond en daar heb ik wel zorgen over. Staand beleid wordt niet aangepast. De formatie neemt toe. De raad stelt kaders en controleert. Maar heeft eigenlijk weinig sturing op de formatie van de gemeente in de breedte, de kwaliteit en de strategische planning van de organisatie op de lange termijn. Later vanavond zal de VVD daarom samen met CUSGP een motie indienen om de raad sturingsinformatie te geven en knoppen te geven om aan te draaien.
Voorzitter,
De VVD is blij met het programma en de uitvoering die gegeven gaat worden aan de ambities van de coalitie. En, mag ik hopen, van de oppositie. We zitten hier tenslotte met z’n allen, niet voor onszelf maar voor Leusden.
Volgens mij wil iedereen hier hetzelfde: dat Leusden duurzamer wordt, dat we het beter gaan doen in het sociaal domein en dat we dat alles ook in de toekomst betaalbaar houden.
Laten we nu gaan debatteren over de details…